เหรียญพระราชทานชาวเขา หมายเลข 210810

เป็นเหรียญที่จัดทำขึ้นตามโครงการสำรวจและจัดทำทะเบียนชาวเขา (ทบ.ชข.1) เพื่อมอบให้เป็นที่ระลึกและหลักฐานการขึ้นทะเบียนชาวเขา โดยกรมการปกครอง ยังไม่ปรากฎหลักฐานอ้างอิง ว่าเป็นเหรียญที่ทรงสร้างหรือเป็นเหรียญทรงพระราชทาน แต่อย่างใด

ในช่วงปีพ.ศ.2499 เมื่อรัฐบาลรับเอาแนวคิดจากประเทศตะวันตกมาพัฒนาประเทศ สิ่งหนึ่งที่จะต้องดำเนินการคือสำรวจจำนวนประชากรเพื่อวางแผนและดำเนินโครงการ จึงประกาศ พรบ.ทะเบียนราษฎรพร้อมกับจัดทำทะเบียนบ้านให้กับคนไทย แต่ผลที่ตามมาคือสร้างสถานะทางกฎหมายที่แยกระหว่าง "คนไทย" และ "ไม่ใช่ไทย" ผ่านการใช้บัตรแสดงตัว และเมื่อเกิดความขัดแย้งกับพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย รัฐบาลก็ดำเนินโครงการสำรวจจำนวนประชากรชาวเขาในปี พ.ศ.2512-2513 เพื่อควบคุมความเคลื่อนไหว โดย กอ.รมน.และกระทรวงมหาดไทย เร่งการจดทะเบียนชาวไทยภูเขา(ทร.ชข.1) และแจก "เหรียญที่ระลึกชาวเขา" พร้อมกับระบุเผ่าไว้ในส่วนที่เป็นสัญชาติ ทำให้ชาวเขาที่ได้รับการจดทะเบียนมีสัญชาติตามเผ่า และมีความสับสนในการแสดงตัว

คำบอกเล่าจากพื้นที่ อาทิจาก ดุ๊อู จีโบ้ง นอแอะ ลูกชายของปู่คออี้ รวมถึงผู้ใหญ่กระทง เล่าว่า ช่วงหลังจากการสร้างเขื่อนแก่งกระจาน (สร้างปีพ.ศ.2509) ประมาณหนึ่งหรือสองปีนายอำเภอถวัลย์ (นายอำเภอท่ายาง) ได้เรียกให้ชาวบ้านไปรับมอบเหรียญจากทางอำเภอ ผู้ใหญ่กระทงเล่าว่า หลังจากนั้นประมาณช่วงปี 2526 นายอำเภอท่ายางได้เรียกให้ชาวบ้านมาทำบัตรประชาชนคนไทย เขาเป็นคนหนึ่งที่ไปทำบัตรประชาชน เวลานั้นเขาไม่เข้าใจว่าบัตรประชาชนคนไทยหมายถึงอะไร แต่ตอนนั้นเขาลงจากบางกลอยบนมาขายพริกที่อำเภอท่ายาง เมื่อเจ้าหน้าที่เรียกให้ไปทำบัตร ก็ไป เขาจึงมีบัตรประชาชนไทย และต่อมาได้รับการกำหนดเลข 13 หลักขึ้นต้นด้วยเลข 3 แต่ก็มีคนอีกจำนวนไม่น้อยที่ไม่สนใจที่จะลงมาทำบัตรประชาชน เหตุผลนั้นไม่มีอะไรซับซ้อน เพราะหลายคนเห็นว่า “ไม่จำเป็น” คล้ายกับที่ปู่คออี้ บอกกับนอแอะว่า “มีบัตรประชาชนก็ต้องกินข้าว ไม่มีบัตรประชาชนก็ต้องกินข้าว” ซึ่งนอแอะเข้าใจดีว่าพ่อของเขาต้องการสอนให้เขาเป็นคนขยันทำมาหากิน ยึดถือในวิถีชีวิตของกะเหรี่ยง ด้านหน้าและด้านหลังของเหรียญชาวเขาของปู่คออิ้ที่บอกเล่าว่า ได้รับมาในช่วงหลังการสร้างเขื่อนแก่งกระจานประมาณปี-สองปี และเก็บรักษาติดตัวมาตลอด จนนอแอะ ลูกชายอายุได้ 30 ปี จึงยกเหรียญนี้ให้แก่นอแอะ ในแง่หลักการแล้วเหรียญชาวเขาเป็นหลักฐานแสดงหรือยืนยันว่าเป็นชาวเขาที่ ได้รับการสำรวจและบันทึกในทะเบียนราษฎรชาวเขาแล้ว (ทะเบียนสำหรับชาวเขาฉบับปี 2499) ซึ่งมีการดำเนินการขึ้นในปีพ.ศ.2512-2513 โดยอำเภอ และเมื่อสำรวจแล้วก็จะมีการมอบเหรียญให้กับผู้ถูกสำรวจ กล่าวได้ว่าเป็นหลักฐานอย่างหนึ่งที่แสดงว่าชาวเขาที่ถูกสำรวจได้อยู่ภายใน ประเทศไทยแล้ว อย่างไรก็ดี มีข้อสังเกตด้วยว่า ภายหลังปรากฎว่ามีชาวเขาจำนวนไม่น้อยนำเหรียญที่ทางราชการมอบให้ไปขายให้แก่ บุคคลอื่นๆ อันก่อให้เกิดปัญหาการสวมตัว

แต่ก็มีข้อสังเกตที่น่าสนใจคือ ไม่พบในข้อมูลหนังสือ บันทึก จดหมายเหตุใดๆ ที่ระบุว่า ในการเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมชาวไทยภูเขา ได้ทรงพระราชทานเหรียญที่ระลึกชาวเขา ดังกล่าวไว้เลย วึ่งหากมีการพระราชทานจริง น่าจะเป็นสาระสำคัญประการหนึ่งในการบันทึกไว้ของทางราชการ

สำหรับส่วนตัว เชื่อว่าเป็นเหรียญที่มีผลิตขึ้นมาจริง มีการแจกในยุคนั้นจริง ส่วนเป็นเหรียญพระราชทานหรือ ไม่ อาจไม่ใช่สาระสำคัญ ของการมีอยู่ของเหรียญนี้ และ เหรียญของปลอมก็มีมากมายจริงๆ ใครอยากสะสมควรศึกษาให้ดี

ที่มา fb siamcoin